آهنگسازی و تنظیم موسیقی

آموزش آهنگسازی و تنظیم توسط محسن ناحی

Composing and Arranging By Mohsen Nahi

آهنگساز در حقیقت نویسندهٔ موسیقی است که با احاطهٔ کامل به علم موسیقی ایده‌های فکری خود را در غالب موسیقی به رشتهٔ تحریر در می‌آورد. آهنگسازی و تنظیم این نیست که شخص ملودی بسازد و یا تنها در صورتی که قطعه‌ای موسیقایی ساخت وی لقب آهنگساز را به خود نسبت دهد؛ بلکه آهنگساز مانند هر حرفهٔ علمی دیگر می‌بایست در مراکزآموزش علمی موسیقی در رشته آهنگسازی تحصیل و یا می‌بایست از علوم مختلف موسیقی از جمله رهبری ارکستر، سازشناسی، سازبندی، هارمونی، پُلی‌فونی، کنتراپوئن و… که لازمهٔ کارآهنگسازی ذست برخوردار باشد.

فردی که تنها ملودی می‌سازد و آن را به شخص دیگری برای سازبندی می‌سپارد، آهنگ‌ساز به‌شمار نمی‌آید و نغمه‌پرداز یا نواساز است. اما اگر کسی دیگر مقولات آهنگ‌سازی یعنی ملودی، هارمونی و سازبندی را با هم پیش ببرد یک آهنگ‌ساز به شمار می‌رود.

هر آهنگساز می‌بایست یک ساز را به خوبی بنوازد. در حقیقت در دنیای موسیقی به دلیل نیاز به دانش زیاد و گستردگی کار آهنگسازی و تنظیم، از وی به عنوان دانشنامهٔ موسیقی نام می‌برند.آهنگساز باید به ساز مادر یعنی پیانو احاطه داشته باشد .

محسن ناحی با بهره گیری از تجارب گذشته خود و سازشناسی منحصربه فردش توانسته طی زمان کوتاهی قدم بلندی در جهت آهنگسازی و تنظیم آثار موسیقی هنرمندان کشورمان بردارد. در رزومه کاری او کارهای با کیفیتی مثل دل بی قرار که طرفداران بسیاری دارد دیده می شود.

یک تنظیم کننده متبهر می تواند ملودی ضعیف را قوی کند و برعکس تنظیم کننده بی تجربه باعث افت کیفیت ملودی شود .

در کار آهنگسازی و تنظیم ، محسن ناحی با در نظر گرفتن ملودی و سنجش کامل آن ، ریتم متانسب با آن را انتخاب می کند که این ریتم می تواند 6/8 یا 4/4 باشد. انتخاب ریتم بستگی به سلیقه تنظیم کننده و همخوانی کامل آن با ملودی دارد.

ترکیب ملودی با هارمونی های متناسبش می تواند حس زیبایی به شنوده منتقل کند. مثلا ایده استفاده از هارمونی عاشقانه در ملودی های ایرانی بسیار زیبا وگوشنواز است.

انتخاب ساز نیز مرحله حساسی از پروسه آهنگسازی و تنظیم است . انتخاب ساز می بایست کاملا منطبق بر هارمونی انجام پذیرد. به کار بردن پیانو عاشقانه با سرعت پایین میتواند حس عاشقانه زیبایی به ملودی القا کند.

در تنظیم یا چیدن صدا ها در کنار هم برای ساخت یک موزیک فرمولی وجود داره که میگه هیچ صدای گنگ و ضعیفی نباید در موزیک وجود داشته باشه. صدا یا هست و یا نیست.این که چند ساز با صدای کم تو موزیک وجود داشته باشن به صورتی که معلوم نباشه چه ملودی یا چه ریتمی نواخته میشه یک ایراد بزرگ برای هر اهنگی هست.

من به این موضوع معتقد هستم که: خیلی از انسانها هستن که اهنگسازی میکنن و خودشون اطلاع ندارن. اهنگسازی صرفا ساختن یک موزیک کامل نیست.بلکه وقتی شخصی یک ترانه رو با یه ملودی میخونه مشقول اهنگسازیه.این هنر تنظیم کننده هست که به ملودی های اماتور روح میده.